تصویری از تجارت الکترونیکی در جهان

در سالهای اخیر ، تغییرات عمیقی در روابط اقتصادی بین افراد، شرکت ها و دولت ها به وجود آمده است. مبادلات تجاری بین افراد با یکدیگر، شرکت ها با یکدیگر و افراد با شرکت ها و دولت ها به سرعت از حالت سنتی خود که عمدتاً مبتنی بر مبادله اطلاعات بر مبنای اسناد و مدارک کاغذی بوده خارج شده و به سوی انجام مبادلات از طریق بهره گیری از سیستم های الکترونیکی در حرکت است. 
تجارت الکترونیکی به دلیل سرعت، کارایی، کاهش هزینه ها و بهره برداری از فرصت ها، عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است. تا آنجا که گفته می شود عقب افتادن از این سیر تحول، نتیجه ای جز منزوی شدن از عرصه اقتصاد جهانی نخواهد داشت. رشد اقتصاد جهانی در سال 2000، 3.8 درصد و در سال 2001، 1.3درصد افول داشته است. همچنین نرخ رشد تجارت بین المللی نیز به طور قابل توجهی پایین آمده است. بخصوص صادرات کشورهای در حال توسعه که در سال 2000 با نرخ 14 درصد رشد کرده بود، در سال 2001 تنها به میزان 1 درصد افزایش داشته است. در مقابل این موارد، این حقیقت وجود دارد که تعداد میزبان های اینترنت، تعداد کاربران اینترنت در سراسر جهان و ارزش کالاها و خدماتی که به صورت online مبادله می شوند، به سرعت در حال رشد بوده و عملکرد کسب و کارها، دولت و سایر جنبه های اجتماعی تحت تاثیر اینترنت قرار گرفته است. 

دسترسی جهانی به اینترنت و تجارت الکترونیکی 
 

رشد روز افزون فناوری مخصوصاً فناوری اطلاعات در جهان باعث دسترسی افراد بی شماری به اینترنت گردیده است. براساس تحقیقات اتحادیه بین المللی ارتباطات از راه دور (ITU1)، تعداد کاربران اینترنت تا آخر سال 2001، به 500 میلیون نفر رسیده است که این رقم، 115 میلیون نفر بیشتر از تعداد کاربران اینترنت در اواخر سال 2000 می باشد. یعنی افزایشی به میزان 30 درصد قابل مشاهده است. همچنین ITU پیش بینی کرده بود که تعداد کاربران اینترنت تا آخر سال 2002 به 665 میلیون نفر خواهد رسید که نشان دهنده 31 درصد نرخ رشد سالانه می باشد. به عبارت دیگر هر سال بیش از 150 میلیون نفر یا 5/2 درصد از کل جمعیت جهان به تعداد کاربران اینترنت افزوده می شوند. تعداد کاربران اینترنت در کشورهای در حال توسعه نیز افزایش می یابد: در جدول زیر ارقام مربوط به توزیع جغرافیایی رشد کاربران اینترنت در سال 2000 و 2001 براساس تحقیقات ITU ارایه شده است. 
داده هانشان می دهد که در کشورهای در حال توسعه، کاربران جدید اینترنت سهم رو به رشدی داشته و این کشورها در سال 2001 ، یک سوم از کاربران جدید اینترنت در سراسر جهان را در خود جای داده اند. بر اساس گزازشات ناشی از یک پروژه تحقیقاتی در این زمینه، تا سال 2005 حدود 8/941 میلیون کاربر اینترنت در جهان وجود خواهد داشت که تقریباً دو برابر تعداد کاربران اینترنت در آخر سال 2001 می باشد. در بازارهای بسیار پیشرفته، نفوذ اینترنت نزدیک به حد اشباع رسیده و از این رو افراد برای دسترسی به اینترنت در آینده نزدیک برنامه ریزی نمی کنند و به نظر می رسد که تعداد کاربران اینترنت تا حدی تثبیت گردیده است. بنابراین رشد سهم کشورهای در حال توسعه ادامه خواهد یافت.(Ecommerce, 2002)

ابرقدرت تجارت الکترونیکی جهان کدام کشور است؟

به گزارش خبرآنلاین به نقل از پایگاه اینترنتی روزنامۀ لوموند ، چین تاکنون سال 2015 به قدرت برتر تجارت الکترونیکی جهان تبدیل خواهد شد. البته این امر برای دومین قدرت اقتصادی جهان که بیشترین کاربران اینترنتی را در خود جای داده، امری طبیعی است.(538 میلیون کاربر اینترنتی تا پایان ژوئن 2012) با این حال این بخش به دلیل محدودیت عوامل و مولفه های این بخش و همچنین رقابت بالا هنوز از پختگی لازم برخوردار نیست، به خصوص آنکه بسیاری از مارک ها تمایل دارند به طور مستقیم در این رشد بالا سهیم باشند. 
طبق اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز اطلاعات اینترنت چین(CNNIC) و داده های وزارت بازرگانی، تبادلات تجارت الکترونیکی در سال 2010 نزدیک به 4000 میلیارد یوآن(489 میلیارد یورو) بوده است. یک سال بعد این رقم به 6000 میلیارد دلار رسید. گروه مشاوره ای بوستون در این باره می افزاید: در سال 2006 کمتر از 10% از جمعیت شهری چین خریدهای خود را به صورت اینترنتی انجام دادند. در سال 2010 این رقم به 23% رسید و پیش بینی می شود این رقم در سال 2015 به 44% برسد.
سایر اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز اطلاعات اینترنت چین به این شرح است:
-سطح کیفیت اینترنت در حال ارتقاء است
-تعداد بیشتری از کاربران اینترنتی از تکنولوژیهای نسل سوم استفاده می کنند
-مقامات چینی با وضع قوانین حمایت از مصرف کننده در حال ارتقاء و بهبود امنیت اینترنتی و پرداخت های آنلاین هستند.
-تمرکز بیشتر بر روی این بخش در حال صورت گرفتن است.
با این حال ارگانیسم رسمی این بخش دارای ضعف های قابل توجهی است که عبارتند از:
- سطح اقتصادی این بخش هنوز از پختگی لازم برخوردار نیست.
-این بخش به دلیل مشکلات موجود اعم از خدمات پس از فروش و حمل و نقل همچنان با مشکلات زیادی روبروست. 
-پرداخت اینترنتی در چین هنوز با خطرات و ریسک های زیادی روبروست. چینی ها پرداخت حضوری را ترجیح می دهند چرا که امکان بازگرداندن آن بالاست. 
مرکز اطلاعات اینترنت چین در آمار سال 2011 پیرامون مصرف کنندگان اینترنتی در چین آورده است: در سال 2010 بیش از 99 میلیون چینی به طور متوسط، سالیانه نزدیک به 2049 یوآن(به ازای هر فرد)(255 یورو) خرید اینترنتی داشته اند که شامل البسه(51.1%)، کتاب و محصولات دیداری و شنیداری(32.4%) و تجارت الکترونیکی(22.2%) می شده است.

تجارت الکترونیک و موانع آن در ایران

 

• برای آن که بخواهیم یک تکنولوژی را در یک جامعه استقرار دهیم در ابتدا باید سطح آگاهی مردم جامعه را نسبت به آن تکنولوژی افزایش دهیم. چرا که بخش اعظم جامعه را توده مردم تشکیل داده اند و باید در ابتدا مورد قبول این اکثریت واقع شود.

برای جهانی شدن علاوه بر این که نیاز به رشد اقتصادی و تکنولوژی وجود دارد، می بایست به جنبه فرهنگی را نیز پرداخت. در حالی که در ایران، افراد عالی رتبه سیاسی نیز از این نوع تجارت، آگاهی چندانی نداشته و آن را جدایی از سنت و پیوستن به مدرنیته می دانند.

این موضوع یکی از مواردی است که منجر به عدم آگاهی عمومی از مباحث فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی می شود و نبودن فرهنگ مناسب و تفکرات نادرست صاحب منصب مانع از ترویج این پدیده در کشور می شود.


• همچنین مسولان دولت و شرکت ها به دلیل عادت کردن به استفاده از سیستم قبلی و وجود فرهنگ نامناسب استفاده از اینترنت به سوی آشنایی با E-Commerce حرکت نکرده، در نتیجه از مزایای آن آگاهی پیدا نمی کنند.


• در صورتی که جامعه ای دارای میانگین سن بالا باشد، انگیزه کمتری برای جایگزین کردن تجارت های نوین به جای تجارت های سنتی در آن وجود دارد.


• در ایران استفاده از ضرب المثل وقت طلاست تنها به صورت یک گفتار است و کمتر کسی به آن عمل می کند و به سراغ صرفه جویی در وقت می رود. نادیده گرفتن این موضوع سبب می شود تا افراد کمتر از انتظار به سراغ کارهایی بروند که وقت را حفظ می کند.


• در حال حاضر مسئله تحریمات اقتصادی نیز از دیگر معضلات ایران به شمار می آید. برخی موارد این چنینی موجب می شود از برخی مزایای مربوط به تجارت الکترونیک مانند استفاده از کارت های بین المللی مانند Visa card و ... محروم ماند.


• توجه نکردن به زیر ساخت های اقتصادی مانند رویه شرکت هایی که دارای نظام حسابداری مناسبی نیستند سبب می شود کشور از سیستم مالی و حسابداری یکپارچه، متشکل از تمامی سازمان ها و ارگان ها برخوردار نباشد. استفاده نکردن از زیرساخت های جدید حسابداری در اقتصاد سبب ایجاد ضعف در تجارت الکترونیک می شود.


• تبادل اطلاعات و یا به عبارتی تجارت الکترونیک بر پایه اینترنت است. در ایران به دلیل نبودن زیر ساخت مناسب برای استفاده از اینترنت، پهنای باند نامناسب و ناکافی، هم چنین نبودن متخصصان با دانش فنی و تجربه بالا و عدم وجود تجهیزات شبکه ای موجب دور شدن از تجارت الکترونیک شده است.


• مشکلات مدیریتی نیز تاثیرات منفی بر روی عملکرد تجارت الکترونیک دارد. در ایران جایگاه مدیران دایما در حال تغییر است و تعهد آن ها نسبت به مسئولیتشان کمتر بوده و این امر سبب چندگانگی در مراکز تصمیم گیری می شود.

 

کسب و کار و تجارت الکترونیکی

اما به موزات تجارت الکترونیک واژه ی کسب و کار الکترونیکی نیز تعریف شده که در پاره ای از مواقع با تجارت الکترونیک اشتباه گرفته می شود ،  به طور کل کسب و کار الکترونیکی یکی از زیر مجموعه های فناوری اطلاعات بوده که در دهه گذشته رشد بالایی داشته است. برای کسب وکار الکترونیکی تعاریف متعددی مطرح شده که ما در زیر به متداول ترین آن می پردازیم:

کسب وکار الکترونیکی وسیله ای است که مسیر رسیدن بنگاهها به بازار را هموار می سازد .مسیری که مشتریان در آنجا اقدام به خرید کالا و خدمات می کنند.کسب و کار الکترونیکی به مفهوم کلی ،شامل به کار گیری فناوریهای جدید برای بر قراری ارتباطات زنجیره ای بین سازندگان ،فروشندگان ، عرضه کنندگان و به طور کلی ارایه دهندگان کالا و خدمات از یک سو و خریدار و مصرف کننده و یا به طور کلی مشتری از سوی دیگر است و نتیجه آن اتخاذ تصمیمات بهتر ، بهینه سازی کالا و خدمات ، کاهش هزینه ها و گشودن کانالهای جدید است. ولی تجارت الکترونیک به هر شکلی از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق می شود که در آن طرفین از طریق الکترونیکی با هم در ارتباطند و نه از طریق نقل و انتقالات فیزیکی ، به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک زیر بخشی از کسب و کار الکترونیک است، زیرا در کسب و کار الکترونیک ، شکل الکترونیکی کلیه فرایندهای  از قبیل تولید، تحقیق و توسعه ، امور مالی ، مدیریت نیروهای انسانی ، پشتیبانی و تجارت مطرح است، در حالی که در تجارت الکترونیک تنها فرایند تجارت به صورت الکترونیک ، یک جز بنیادی از کسب و کار الکترونیک به حساب می آید . به طور کل به هر داد و ستدی که از طریق اینترنت انجام می شود تجارت الکترونیک وبه کسب و کارهایی که بخش و یا تمام آن در بستر اینترنت صورت میگیرد ، کسب و کار اینترنتی گفته میشود.

مزایای استفاده از تجارت الکترونیکی 

به طور کلی مزایای استفاده از تجارت الکترونیکی را می‌توان به شش دسته تقسیم کرد که شامل :

 – صرفه جویی در وقت و هزینه

 – حذف نسبی واسطه ها

 –  افزایش قدرت انتخاب خریداران

 – بستر ارتباطی مناسب

 –  پیدایش بازارهای جدید برای تولید کنندگان

 – خدمات پشتیبانی

 – پیدایش مؤسسات اقتصادی نوپا

معایب استفاده از تجارت الکترونیکی

تعدادی از ازمهترین مشکلات این گونه تجارت به قرار زیر است:

–  نگرانی از امنیت و حریم شخصی اطلاعات

–  پیدایش دوباره واسطه‌ها

–  دشواری یک استاندارد فراگیر و همه‌جانبه

–  هزینه بالای اشتباه در محیط دیجیتالی و تاثیر آن بر مشتریان و تامین‌کنندگان

تاریخچه تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک در ابتدا به ارسال سندهاى تجارى مانند سفارش هاى خرید یا صورت حساب هاى الکترونیکى اطلاق مى شد و بعدها با گسترش این صنعت واژه تجارت الکترونیکى به تجارت از طریق شبکه وب براى خرید کالا و خدمات گفته شد.اولین کسب و کارهاى الکترونیکى را مى توان در ۱۹۹۸ و در میان تعدادى از کسب و کارهاى معتبر در کشور آمریکا و اروپاى غربى شاهد بود. کسب و کارهایى که با راه اندازى وب سایت هایى ابتدایى شکل گرفت و سپس توسعه یافت. در سال ۲۰۰۵، تجارت الکترونیکى در اکثر شهرهاى آمریکا، اروپا و آسیاى شرقى به سرعت توسعه و رواج یافت. عده اى معتقدند که قدمت تجارت الکترونیکى به پیش از پیدایش اینترنت کنونى بازمى گردد اما به دلیل هزینه هاى سنگین این سبک از تجارت، امکان استفاده از آن تا چند سال گذشته مختصراً در اختیار شرکت ها، بنگاه هاى تجارى و مؤسسات اقتصادى بود اما با فراگیرشدن اینترنت و امکان استفاده همه مردم ،این فرصت به دست آمد که ساختار تجارت الکترونیک تغییر کرده و از حالت اختصاصى خارج شده و به صنعتى در دسترس تبدیل شود .

تجارت الکترونیک در ایران

 ایران در زمینه تجارت الکترونیک کشوری بسیار نوپا بوده و تا رسیدن به سطحی قابل قبول ، راه درازی در پیش دارد. ورود فناوری جدید در این زمینه ، نیازهای جدیدی را در پردازش و تبادل داده‌ها ، ابزارها و زیر ساختهای مناسب و همینطور پیاده سازی آن مطرح کرده است .

در حال حاضر، حجم تجارت الکترونیک در ایران حدود ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی بوده که این مبادلات بیشتر در حوزه آموزش الکترونیکی ، بلیط الکترونیکی، پرداخت  بهای خدمات دولتی ، خرید کالا و خدمات توسط مصرف کنندگان و مبادله اسناد صورت می گیرد و بیشتر از نوع  می باشد.B2C

برای توسعه تجارت الکترونیک در کشور ، ورود به بازارهای جهانی و عضویت در سازمانهایی نظیر سازمان تجارت جهانی، داشتن نظام بانکی کارآمد از الزامات اساسی به شمار می آید. بنابراین ، استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات در جهت ایجاد و توسعه بانکداری الکترونیک در نظام بانکی کشور حائز اهمیت است. اگرچه طی سالها برخی از روشهای ارائه خدمات بانکداری در نظام بانکی کشور رایج و مورد استفاده  قرار می گیرد ، اما تا رسیدن به سطح کشورهایی که به نوعی پیشگام در صنعت تجارت و بانکداری الکترونیک هستند ، راهی طولانی در پیش است.ایجاد و توسعه بانکداری الکترونیک که به نوعی پایه و اساس ترویج تجارت الکترونیک  می باشد ، مستلزم برخورداری از برخی از زیرساختهای مناسب اقتصادی و اجتماعی نظیر : شبکه های ارتباطی و مخابراتی مناسب ، امنیت تبادل اطلاعات ، زیرساختهای حقوقی و قانونی ، آمادگی فرهنگی جامعه  ، است.

دلایل عدم رشد و رونق تجارت الکترونیک در ایران

اعتماد و امنیت

 شاید یکی از مهم ترین عواملی که بتوان برای عدم رشد تجارت الکترونیک ایران  نسبت به سایر کشورها  متصور شد ، احساس عدم اعتماد و امنیت کاربران در برخورد با این نوع از معاملات است.

عدم اعتماد به این معنا که شاید برای یک کاربر تجربه ی خرید به صورت فیزیکی بسیار اطمینان بخش تر از خریدی است که تا زمان تحویل کالا هیچ تصویر واقعی از آن ندیده و نمی تواند آنطور که باید تحلیل های درست از خرید پیش رویش  را انجام دهد ؛ بنابراین کاربر به این نوع خرید اعتماد نداشته و خرید سنتی را همچنان ارجح می داند ، از سویی احساس عدم امنیت کاربر به دلیل عدم پشتیبانی های درست ، در صورت عدم رضایت از جنس خریداری شده و یا خراب بودن آن و یا حتی بعضا تعویض کالا ، به دلیل دور بودن تولید کننده و دسترسی نداشتن به آن و همینطور احساس عدم امنیت در مورد درگاه های پرداخت الکترونیکی و ترس از ثبت نشدن خرید به دلیل تراکنش های ناموفق از جمله مواردی است که می تواند احساس عدم امنیت را در کاربران اینترنتی ایجاد کرده و به طبع آن جلوگیری در توسعه تجارت الکترونیکی نماید.عدم اعتماد به صحت و صداقت در اصول خرید فروش بنگاه های مجازی که کالا یا خدماتی را مورد معامله قرار می دهند از جمله این موارد است که در چند سال اخیر با احداث واحدی به اسم نماد الکترونیکی سعی در رفع آن شده است.

فرهنگ سازی  

عدم سعی و تلاش به منظور فرهنگ سازی صحیح در مورد تجارت الکترونیک و اصول آن ، باعث شده است که عده ای یا این نوع تجارت را به عنوان شاخه ای از کسب و کار قبول نکرده و یا حتی اساساَ شناختی از آن نداشته باشند ، این مهم به این معنا است که اگر یک فرد برای مثال دارای سرمایه ای به منظور احداث یک کسب و کار است ، ترجیح می دهد این سرمایه را در کسب و کار فیزیکی یا به تعبیر این نوع افراد ( واقعی ) به کار بگیرد تا آن که کسب و کار الکترونیکی ایجاد کرده و به نوعی تجارت الکترونیک داشته باشد ، این واقعی ندانستن کسب و کار الکترونیکی در واقع قدمی به سمت عقب و مانعی برای پیشرفت در این زمینه است ، فرهنگ سازی صحیح  و مناسب از طرق مختلف، قبیل رسانه ها و مدارس می تواند نقش به سزایی در تغییر این نوع نگرش داشته باشد.

زیر ساخت ها

با توجه به دسترسی قشر زیادی به اینترنت اما همچنان طیف گسترده ای از مردم از این نعمت برخوردار نیستند که این خود باعث شده  است که پیشرفت تجارت الکترونیک در ایران با سرعت کمتری جاری باشد ، از سمتی ، عدم داشتن اینترنت پر سرعت خود کم تاثیر نبوده و بسیاری از کسب و کارهای الکترونیکی را تحت الشعا قرارداده است. بیان واژه ای به اسم زیرساخت فقط منوط به داشتن و یا نداشتن وسایل الکترونیکی و اینترنت پر سرعت نبوده ، سواد استفاده از این ابزارها از جمله مواردی است که در بحث زیرساخت  ها قابل بحث می باشد . در مدارس و دانشگاه های بسیاری از کشور ها ، انواع زبان های برنامه نویسی چه به صورت واحد های اجباری و چه به صورت اختیاری در دسترس نوجوانان و جوانان قرار می گیرد ، که این خود می تواند از صرف هزینه های زیاد به منظور احداث بنگاه های تجارت الکترونیکی  و در نتیجه آن رجوع به بنگاه های طراحی وب ، جلوگیری نماید .نظام بانکداری الکترونیکی کآرا که پیش تر در مورد آن توضیح داده شد ، از جمله موارد دیگر در بحث زیرساخت های مورد نیاز به منظور توسعه و رونق تجارت الکترونیک است. بنابراین بررسی وجود و یا عدم وجود زیرساخت ها هم در بعد فنی و هم در بعد علمی قابل بررسی است

مشورت

استفاده نکردن از مشاوران فعال در این زمینه باعث شکست بسیاری از پروژه ها شده است ، طبیعی است که سه رکن مهم در داشتن یک کسب و کار الکترونیکی دخیل می باشد که عبارتست از: ایده ، دانش فنی ساخت ، داشتن علومی به منظور معرفی صحیح ( تبلیغات )، برندینگ ،  بازاریابی و فروش ، بقا ، رقابت و توسعه کسب و کار . متاسفانه عدم اعتقاد به نقش افرادی به اسم مشاور به خصوص در زمینه تجارت الکترونیک  که تمامی خدمات ذکر شده  بالا را پوشش می دهند ، باعث شده یا توجهی به مشاوران نشده ویا در صورت استفاده ، حضور نابلدان در این مهم ، دلیل از بین رفتن این نقش به صورت بنیادی در تجارت الکترونیک شده ، که این خود می تواند عاملی برای شکست ها و یا رونق نداشتن هرچه بیشتر کسب و کارهای الکترونیکی بشود و در نتیجه تبلیغی سو در جهت مفید نبودن تجارت الکترونیک و به طبع آن عاملی برای عدم رشد آن باشد.

نتیجه گیری

تجارت الکترونیک، صرف نظر از تمامی برتری ها هنوز دارای نقاط ضعفی است. توانائی دسترسی به رایانه های شخصی و سرعت پائین نقل و انتقال اطلاعات برروی بستر اینترنت امکان دستیابی به پایگاههای اینترنتی را با مشکل مواجه می سازد و در نتیجه تاثیر این موارد، اثر تجارت الکترونیکی را کمرنگ می کند ولی با افزایش کاربران اینترنت و سهولت دستیابی به دنیای مجازی اینترنت ، تجارت الکترونیکی باعث تغییر در کیفیت زندگی شده و تلاش در راستای این مهم ایجاد هرچه بهتر شهرهای الکترونیکی را میسر خواهد نمود.

پیشینه تبلیغات تجاری در ایران

 از ابتدا تا سال 1327

در این مطلب به بررسی اجمالی تبلیغات تجاری در ایران از ابتدا تا سال 1327 می‌پردازیم. كارشناسان معتقدند كه  تبلیغات تجاری بصورت حرفه‌ای از سال 1325 در ایران شروع شد. اصولاً این دوره را دوره شروع  تبلیغات تجاری در همه دنیا می‌دانند.

 

برخی از صاحبنظران نخستین وسایل آگهی رسانی در ایران را نصب تابلو و جارچیها بیان كرده‌اند و معتقدند استفاده از آگهی به ادوار باستانی بازمی‌گردد. پیشینه آگهی در تاریخ معاصر، نخست به صورت دیواركوب و درج در نشریه‌ها باب شد و سپس رواج پیدا كرد. دكتر محمدیان پیشینه آگهی در مطبوعات ایران را عهد ناصرالدین شاه قاجار می‌داند. بر این اساس نخستین  آگهی كه در مطبوعات عهد ناصری درج شد، به سفارش یك تاجر فرنگی به نام "موسیو روجیاری" است كه در شماره ششم روزنامه وقایع‌اتفاقیه مندرج است.  غیر از روزنامه ها و مجلات كه تعداد آنها در این دوره به طرز روز افزون بالا می‌رفت، سینماها نیز از وسایلی بودند كه باب قبول آگهی های بازرگانی را زودتر از وسایل دیگر باز كردند. به همین جهت یكی از قدیمی ترین مؤسسات تبلیغاتی كه توسط آقای معزی تاسیس گردید و بعداً آقای حمزه نعمتی آن را ادامه داد، كار خود را به نام كانون آگهی زیبا از تهیه و نمایش اسلاید (شیشه سینمایی) آغاز نمود.

آقای عباس دررودی در شماره 24 مجله پیام فردا سیر تحولات  تبلیغات تجاری در ایران را مورد بررسی قرار داده‌اندكه در بخشی از این مطلب آمده است: از سال 1325 خورشیدی به بعد، گهگاه طرح های جالب آگهی روزنامه ها و مجلات چاپ می شد. این طرحها از طریق مؤسسات اروپایی و آمریكایی به دست شركتهای بازرگانی واردكننده كالاهای خارجی در ایران می رسید و در ایران فقط متن آنها به فارسی برگردانیده می‌شد و در روزنامه ها چاپ می گردید. این قبیل كارهای تبلیغاتی را افرادی انجام می‌دادند كه هنوز دفتری به نام مؤسسه تبلیغاتی نداشتند و در این زمان این قبیل فعالیتهای تبلیغاتی را ضمن حرفه خبرنگاری و روزنامه نویسی خود انجام می دادند، یكی از معروف ترین این افراد آقای اسحاق فنزی بود كه بعداً یك دفتر تبیلغاتی به نام آژانس “هاواس” تاسیس كرد. این دفتر بعدها به مؤسسه تبلیغاتی “فنزی” تغییر نام داد

تا سال 1327 تعداد مؤسسات تبلیغاتی شناخته شده جمعاً 5 مؤسسه بود كه به نامهای مؤسسه تبلیغاتی زیبا، هاواس (فنزی)، شرقی، ستاره و بالاخره مؤسسه “وگا” فعالیت می‌كردند. می‌توان گفت فعالیتهای تبلیغاتی در ایران را این 5 مؤسسه به تدریج پایه‌گذاری كردند. یكی دیگر از سازمان‌های اولیه تبلیغات تجاری مؤسسه موسوم به "م. شریفی" بود كه از خیابان فردوسی كار خود را آغاز نمود. آقای شریفی در سرنامه خود جمله معروف "مارك تواین" را نقل كرده بود كه می‌گوید: “كالای معرفی نشده همچون قاطر است كه نه به سلف خود می‌تواند افتخار كند و نه به خلف خود”. همچنین این سازمان تبلیغاتی اولین سازمانی است كه در سرنامه خود امور و خدماتی را كه متقبل و عهده‌دار می‌گردیده را ذكر نموده است.

سالهای 1327 تا 1334

در قسمت اول مهمترین رویدادهای  تبلیغات تجاری ایران را تا پیش از سال 1327 مورد بررسی قرار گرفت در این قسمت به مرور مهمترین وقایع تبلیغات تجاری بین سالهای 1327 تا 1334 می‌پردازیم. 

پیشرفت های حرفه تبلیغات در این دوره شش ساله بی نهایت ناچیز بود و بیلان این پیشرفت به شرح زیر عنوان شده است:

تهیه اسلاید و نمایش آن كه خصوصاً در سینماها اوج گرفت. در طرحهای اسلاید كه در ابتدا فقط متن تبلیغاتی را تشكیل می داد تصاویر ساده نیز وارد شد. نقاش های مؤسسات تبلیغاتی طرح اسلاید را روی كاغذ سفید با مركب نقاشی می‌كردند  و عكاسخانه‌ای كه در خیابان سپه نزدیك چهارراه حسن آباد قرار داشت این طرحها را روی شیشه‌های مربع به سایز 6×6 سانتیمتر چاپ می‌كرد و چنانچه مشتری اسلاید رنگی سفارش می‌داد پس از چاپ طرح روی شیشه، نقاش مؤسسه تبلیغاتی شروع به رنگ آمیزی می‌كرد. این شیشه در محل نمایش اسلاید كه جداگانه در اطاق نمایش سینما نصب شده بود قرار می‌گرفت و قبل از شروع فیلم سینمایی روی پرده سینما منعكس می شد. در این دوره جز این تكنیك ساده تكنیك دیگری معمول نبود.

از سال 1332 تا مدتها بعد تنها تغییری كه در نمایش اسلایدهای سینمایی به چشم می‌خورد، ناطق كردن نمایش اسلایدها بود. بدین ترتیب كه گفتاری بین 15 تا 20 ثانیه برای هر اسلاید روی نوار ضبط می‌گردید و متصدی نمایش همزمان با پخش گفتار هر اسلاید، نمایش همان اسلاید را نیز شروع می‌كرد.

طرح های تبلیغاتی در روزنامه ها و مجلات

 در فاصله بین سالهای 1327 تا 1334 تغییرات قابل توجهی در طرح‌های تبلیغاتی  و در نشریات صورت گرفت. در این فاصله شركتهای وارداتی بزرگی شروع به كار كردند و شركتهای مختلط ایرانی و اروپایی و آمریكایی در تهران یكی پس از دیگری تاسیس شدند. فرودگاه مهرآباد دارای تجهیزات مخصوص یك فرودگاه بین‌المللی شد و شركتهای بزرگ هواپیمایی فعالیت‌های پرواز از فراز ایران و استفاده از فرودگاه مهرآباد را آغاز نمودند و همزمان برای جلب مسافرین ایرانی تبلیغات وسیعی را اجرا كردند.

در این دوره هنوز فعالیتهای تولیدی چندان رونق نیافته بود و واردات، حرفه‌ اصلی بازرگانان ایرانی را تشكیل می‌داد. شركتهای تولیدكننده خارجی برای تصاحب بازار ایران بودجه‌های قابل ملاحظه‌ای را مستقیماً از طریق مؤسسات تبلیغاتی بین المللی یا توسط نماینده‌های محلی صرف  تبلیغات می‌كردند، تبلیغات تجاری در این دوره رنگ خارجی داشت و جز در چند مورد محدود هیچ فكر و طرح ملی و ایرانی دیده نمی‌شد. بدین جهت حرفه تبلیغات حرفه‌ای آسان و بدون نیاز به اطلاعات فنی لازم بود. هركس می‌توانست با در دست داشتن یك یا چند آگهی دهنده، مؤسسه تبلیغاتی دایر كند و نیز می‌توانست از دستمزدی كه بطور كارمزد و به آسانی به دست می‌آورد به این حرفه توسعه دهد.

در این دوره چند مؤسسه تبلیغاتی با سابقه كه قبلاً به وجود آمده بودند توسعه یافتند و در حدود 50 مؤسسه تبلیغاتی جدید نیز پا به عرصه وجود گذاردند. همچنین در این دوران جراید بزرگ‌تری رسانه تبلیغات قرار گرفتند و به از آنجاكه فیلمهای كوتاه مدت سیاه و سفید یا رنگی ممكن و با صرفه نبود و امكان خرج بودجه‌های بیشتر در سینماها وجود نداشت بدین جهت حدود 70 درصد بودجه طرح‌های تبلیغاتی در جراید و بخصوص در روزنامه‌های اطلاعات و كیهان خرج می‌شد.

یكی از قدیمی‌ترین آگهی‌های ایران كه با شعر و تصویر در جراید درج می‌شد مربوط بود به نوعی قرص مسكن به نام “حب دكتر راس” شعر مذكور چنین بود:

آدمی بودی كه خوردی لوبیا  لوبیا بود به دهانش زولبیابعد از آن درد دل و اشكم گرفت شكمش درد و دلش بلغم گرفت

به این ترتیب اشعار مختلف بیش از هر كشور دیگری در متون موسیقی و در آگهی‌های بازرگانی ایران در آن روزگار جا گرفته بود و هر روز نقش تازه‌ای را به عهده می‌گرفت.

 

بررسی‌‌های تبلیغاتی در كشور

در فاصله بین سالهای 1327 تا 1334 چند بررسی تبلیغاتی نسبت به بازار ایران توسط تولیدكنندگان خارجی به عمل آمد و برای اولین بار ظرفیت بازار ایران در مورد لوازم بهداشتی و آرایشی تا حدودی با ارقام مشخص گردید. شركت‌های مختلط ایرانی و خارجی كه در این دوره پایه‌گذاری شده بودند درصدد سرازیر كردن انواع لوازم آرایشی و پودرهای لباسشوئی ساخت خارج در بازار ایران بودند و اطلاع بر قدرت جذب بازار ایران مهمترین كاری بود كه می‌بایست قبلاً انجام شود.

در این دوره روش مراجعه به فروشندگان برای جمع‌آوری آمار فروش، مراجعه به منازل، جمع‌آوری نشریات و خواست‌های مصرف‌كنندگان رونق گرفت. در این راستا در شركت‌های بازرگانی دائره بررسی بازار در كنار دائره فروش تأسیس شد و شروع به فعالیت كرد. چند شركت بازرگانی مهم كم‌كم شروع به تهیه آمار فروش و شناسنامه برای فروشگاه‌های تهران و مراكز استان‌ها كردند و پایه یك مركز فعال توزیع پخش محصول را پی‌ریزی نمودند.

وسائل تبلیغاتی دیگر

در این دوره اطلاع بر اهمیت فروشگاه‌ها و تأثیری كه فروشنده‌ها و فروشگاه‌ها در ازدیاد فروش داشتند موجب شد كه تهیه پلاكاردهای رنگی برای نصب در داخل فروشگاه‌ها و مراكز عمومی و همچنین تهیه انواع وسائل ثابت تبلیغاتی برای نصب در ویترین مغازه‌ها رونق گیرد. این قبیل وسایل اكثرأ در خارج از كشور تهیه می‌شد زیرا در ایران هنوز صنعت تهیه گراور رنگی و چاپ تكامل‌نیافته بود و شركت‌های تبلیغاتی از عهده تهیه كارهای جالب رنگی برنمی‌آمدند.

در این دوره تابلوهای فلزی كم و بیش تهیه می‌شد، از این تابلوها برای نصب در سردر مغازه‌ها و روی دیوارها استفاده می‌شد، همچنین از نوع بزرگ تابلوها برای نصب در كنار جاده‌ها استفاده می‌گردید و برای اولین بار  تبلیغات به شكل همه‌جانبه پی‌ریزی ‌شد.

آثاری از تولد نوزادی كه بعدها خیابان‌ها را پر كرد بوجود آمد. این آثار تابلوهای نئون بود كه در این دوره در شكل كاملاً ابتدائی خود دیده می‌شد، تنها یك یا دو كارخانه با تهیه تابلوهای نئون فعالیت خود را آغاز می‌كردند و می‌رفت كه این وسیله جالب تبلیغاتی تدریجاً شكل گیرد و رشد كند.

شروع به تهیه كاتالوگ و بروشورهای تبلیغاتی نیز یكی دیگر از پدیده‌های این دوره است. به خصوص واردكنندگان لوازم آرایشی ضمن كالاهای وارداتی تعداد زیادی كاتالوگ و بروشور نیز وارد ایران كردند كه در ابتدا فقط آدرس واردكننده روی آن چاپ می‌شد، ولی بعدها متن بروشورها و كاتالوگ‌ها نیز به فارسی برگردانیده ‌شد و به صورت یك وسیله كاملاً فارسی و قابل استفاده برای مصرف‌كنندگان ایرانی درآمد.

همچنین كاتالوگ‌های شركتهای واردكننده اتومبیل از جمله مهمترین و نفیس‌ترین كاتالوگ‌ها بودند و بروشورهای واردكنندگان لوازم آرایشی زیباترین نوع بروشورها را تشكیل می‌دادند.

چگونه یک آگهی تبلیغاتی بسازیم؟

 اولین قدم برای تهیه آگهی جمع آوری اطلاعات لازم برای نوشتن متن آگهی است. 

اولین قدم برای تهیه آگهی جمع آوری اطلاعات لازم برای نوشتن متن آگهی است. اطلاعاتی که تهیه کننده آگهی باید در مورد کالا کسب نماید با پاسخ دادن به هفت پرسش زیر می توان کسب نمود: 
۱- چه لوازم و مواد و عواملی در جنس به کار رفته است؟ 
۲- به چه خوبی ساخته شده است؟ 
۳- چه استفاده ای دارد؟ 
۴- چگونه با کالای رقبا مقایسه می شود؟ 
۵- وسیله شناسایی کالا در فروشگاه چیست؟ 
۶- قیمت کالا چقدر است؟ 
۷- حقایق مهم درباره خریداران احتمالی؟. 
دومین قدم کسب اطلاعاتی درباره مصرف کنندگان کالای مورد نظر است. تهیه کننده آگهی می تواند با پاسخ به چهار پرسش زیر ، اطلاعاتی در مورد مصرف کننده کسب نماید: 
۱- جنس آیا به وسیله مردان - زنان یا هر دو مصرف می شود؟ 
۲- چه سنینی بیشتر مصرف می کنند؟ 
۳- درآمد مصرف کننده جنس در چه حدود است؟ 
۴- چه کسانی در تصمیم خرید نفوذ دارند؟ 
گام سوم در تهیه آگهی این است که تهیه کننده آگهی به محل سکونت افراد مورد نظر خود توجه کند ؛ زیرا محلی که افراد در آن سکونت دارند در طرز زندگی آنها و مصرف جنس مورد آگهی موثر می باشد. 
گام چهار در تهیه آگهی تبلیغاتی، تحلیل اطلاعات جمع آوری شده در مراحل قبلی است؛ پس از آنکه تهیه کننده آگهی تمام حقایقی را که به آن احتیاج دارد جمع آوری نمود و در دسترس او قرار گرفت، آن وقت وظیفه او این است که ببیند از بین اطلاعات جمع آوری شده از چه نکات مهم و موثری برای استفاده در آگهی و فروش جنس می تواند استفاده نماید. 
پس از اینکه تصمیم گرفته شد از چه موضوعی در تبلیغ باید استفاده گردد نوبت به آن می رسد که مشخص کنیم پیام و منبع پیام باید دارای چه ویژگیهایی باشد. منبع پیام به طور خلاصه باید ویژگیهای زیر را دارا باشند: 
۱- اعتبار منبع 
۲- جذابیت فیزیکی و ظاهری 
۳- مورد علاقه مخاطب بودن 
۴- معنادار بودن منبع. 
گام بعدی در تهیه آگهی تبلیغاتی استفاده از جاذبه های تبلیغاتی در پیام تبلیغی است؛ هر پیام تبلیغاتی برای اینکه بتواند مخاطب را به سوی محتوای پیام خود جلب کند، از یک نوع جاذبه استفاده می کند. متداولترین جاذبه هایی که در پیامهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از: 
▪ جاذبه منطقی: در جاذبه منطقی به طور مشخص و صریح مزایای کالا، خود کالا، ویژگیهای آن و … عنوان می گردد و از پرداختن به مسایل و موضوعهای حاشیه ای خودداری می گرشود. پیامهایی که کیفیت، صرفه جویی، فایده و کاربرد کالا را نشان می دهد از جمله پیام هایی است که در آنها از جاذبه های منطقی استفاده شده است. 
▪ جاذبه خنده و طنز: تبلیغاتی که با محتوای خنده ارایه می شود، در زمره تبلیغاتی است که بهتر از همه شهرت یافته و در بین تبلیغاتی که به نمایش در می آید بیشتر از بقیه به یاد می ماند و در مورد آن صحبت می شود. در بهره گیری از جاذبه خنده و طنز در تهیه آگهی باید باید و نبایدهای را در نظر گرفت؛ از دیدگاه چوین کارشناس تبلیغ بایدها و نبایدهای تبلیغ با جاذبه طنز به شرح زیر است : 
▪ بایدها: 
۱- مطالب طنز یا خنده آور باید مرتبط با کالا باشد. 
۲- در اوایل تبلیغ مخاطب را با طنز آشنا کنید و بعد اگر می توانید از آن خارج کنید. 
۳- از طنز یا مطالب خنده آور برای بیان نقاط قوت کالا استفاده کنید. 
۴- تبلیغ باید ملیح باشد نه مسخره. 
۵- مطالب طنز یا خنده آور باید ساده و همه فهم باشد. 
۶- پیام خنده و پیام تبلیغ باید یکپارچه باشد. 
▪ نباید ها: 
۱- در تبلیغ، جک یا لطیفه تعریف نکنید چون خیلی سریع بی مزه می شود. 
۲- هیچ گاه کالا را به تمسخر و خنده نگیرید. 
۳- از پایان بندیهایی که موجب تعجب مخاطب می شود، پرهیز کنید چون این اتفاق فقط یک بار شیرین است و دفعات بعد برای مخاطب برای ماجرا معلوم می شود. 
۴- مطلب طنز یا خنده آور نباید چندان سخت باشد که مخاطب نتواند به راحتی آن را درک کند. 
۵- مطلب طنز یا خنده آور نباید کالا را تحت الشعاع قرار دهد. 
۶- هر کجا که نمی دانید باید از چه جاذبه و یا تیزری استفاده کنید، سریع سراغ تبلیغ طنزآلود و خنده آور نروید. 
▪ جاذبه ترس: بازاریابان برخی از مواقع، در پیامهای تبلیغاتی از جاذبه ترس استفاده می کنند تا از این طریق در مخاطب نگرانی به وجود آورند و آنها را تحریک به انجام یا عدم انجام کاری کنند. امروزه مطالعات نشان داده است که پیامهای ترس آور می تواند اثربخش باشد مشروط بر این که کارشناس تبلیغ بداند ترس چگونه عمل می کند. کارشناس تبلیغ قبل از استفاده از تبلیغ با جاذبه ترس باید از نحوه عمل این نوع تبلیغ، میزان استفاده از آن و واکنشهای متفاوت مخاطبان نسبت به آن اطلاع حاصل کند. همچنین در تبلیغ با محتوای ترس هنگامی که در پیام، توصیه های خاص و یا اقدامهای ویژه ای برای فرد ارایه می شود به بهترین نحو تاثیر می گذارد. 
برای اینکه تبلیغ با محتوای ترس، اثربخش گردد، پیام تبلیغ باید یک یا چند مورد از انواع اطلاعات زیر را در برگیرد. این اطلاعات به قرار زیر است: 
۱- دستورالعمل و توصیه های خاص در خصوص این که چگونه باید با موضوع ترس آور روبه رو شده و یا آن را کاهش داد. 
۲- عنوان شود که چگونه رعایت اصول مزبور مشکل را حل خواهد کرد. 
۳- از ارایه پیامهای به شدت ترس آور خودداری شود؛ زیر ترس بالا در مخاطب نتیجه منفی مغایر با آنچه مورد نظرارایه کننده پیام است می گذارد. 
۴- به مخاطبانی که از سطح آگاهی اندکی برخوردارند و یا عزت نفس کمی دارند، پیامهای بسیار رعب آور نباید ارایه شود. 
۵- مشکل باید به سرعت در تبلیغ حل شود تا نگرانی مخاطب سریع کاهش یابد. 
جاذبه اخلاقی: این نوع جاذبه بر تشخیص مخاطبان درباره درست یا غلط بودن چیزی تکیه می کند. از جاذبه اخلاقی وقتی استفاده می شود که هدف، وادار کردن مردم به حمایت و طرفداری از پاره ای از مسایل اجتماعی است.
منابع:
۱- مدیریت تبلیغات از دید بازاریابی، محمود محمدیان، تهران، حروفیه، ۱۳۸۲
۲- پیش به سوی کارآفرینی، جیمز آر. کوک، مترجم: میترا تیموری، نشر آموزه، اصفهان ، چاپ دوم ۱۳۸۳

 

۴ راه برای داشتن لیست ایمیلی با بیش از هزار مخاطب

 فکر می‌کنید داشتن یک لیست ایمیل پر مخاطب کار بسیار سخت و پر هزینه‌ای است؟ فکر می‌کنید باید مبلغ زیادی را برای تبلیغات فیس بوک هزینه کنید تا بتوانید لیست ایمیل‌های خود را بسازید؟ یا تصور می‌کنید به نرم افزارهای وبینار نیاز دارید؟ یا اینکه باید افرادی را استخدام کنید تا برای کانال‌های یوتیوب ویدئو بسازند؟

باید به شما بگوییم که همهٔ این استراتژی‌ها کارساز هستند؛ اما راه‌های دیگری هم برای رسیدن به هدفتان وجود دارد. در واقع صدها را برای ساختن یک لیست ایمیل پر مخاطب برای کسب و کارتان وجود دارد؛ اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چقدر باید برای رسیدن به حجم ترافیک و تبدیل آن‌ها به مشتری هزینه کنیم؟ چقدر زمان؟ یا چقدر پول؟

برای ساختن لیست ایمیلتان باید ترافیک (کاربران) را به سوی صفحه‌های فرود خود بفرستید و یک چیز رایگان را به آن‌ها پیشنهاد کنید. این یک راهکار استاندارد و بدون مشکل است. چیزی که باید از آن سر در بیاورید این است که هزینهٔ پرداختی شما با پول است یا زمان (چرا که چیزی به نام ترافیک رایگان وجود ندارد، یا باید زمان را صرف آن کنید یا پول).

پس به استراتژی که کسب و کار شما در آن وجود دارد فکر کنید. آیا یک کسب و کار کاملاً جدید و بدون محصول و سرویس و لیست هستید؟ و یا چند سالی هست که در یک کسب و کار خاصی فعالیت می‌کنید و یا تازه به کسب و کار آنلاین پیوسته‌اید و می‌خواهید لیست ایمیل‌خود را بیشتر کنید؟

ما در اینجا ۴ راه را پیشنهاد می‌کنیم که می‌توانید از همین امروز لیست ایمیل‌های مشتریان خود را بیشتر کنید.

۱. گروهای فیس بوک

گروه‌های فیس بوکی روز به روز محبوب و محبوب‌تر می‌شوند و از طرفی می‌توان از آن‌ها برای شبکه‌های کسب و کاری نیز استفاده کرد. می‌توانید یک گروه فیس بوکی مخصوص خودتان را بسازید و یک اجتماع را تشکیل دهید. بعضی از اعضای گروهتان از طرفداران پر پروپا قرص شما می‌شوند و می‌توانند نام شرکت شما را در بین دوستانشان پخش کنند.

اما اول بیایید ببینیم گروه‌های فیس بوکی چه فرقی با صفحه‌های فیس بوک دارند. صفحه‌های فیس بوک توسط برندها، افراد مشهور و چهره‌های اجتماعی اداره می‌شوند و همه می‌توانند تمام فعالیت‌های آن را ببینند و با لایک کردن این صفحه از طرفداران آن شوند.

گروه‌های خصوصی فیس بوک در واقع خودمانی‌تر از صفحه‌های تجاری فیس بوک هستند. در اینجا کاربران دور هم جمع می‌شوند و عقاید و ایده‌های خود را در مورد موضوع خاص به اشتراک می‌گذارند. افراد می‌توانند دیگران را دعوت به این گروه کنند اما ممکن است تأییدیه مدیر گروه لازم باشد.

اعضای گروه می‌توانند در مورد موضوعات مورد نظرشان صحبت کنند، چیزی که در صفحه‌های تجاری فیس بوک امکان پذیر نیست. در واقع در صفحه‌های فیس بوک هیچ موضوع خاصی وجود ندارد و فقط تعدادی پست برای خواندن و در نهایت نظر دادن وجود دارد.

زمانی که افراد در گروه‌ها فعالیت می‌کنند، هیچ کدام از دوستانشان نمی‌توانند فعالیت آن‌ها را ببینند، مگر اینکه خودشان هم جزو همان گروه باشند.

اعضای گروه می‌توانند یکدیگر را ببینند و حتی برای یکدیگر پیام بفرستند. آن‌ها می‌توانند تصاویر و مطالب مورد نظرشان را برای گروه بفرستند.

 برای اینکه گروه موفقی داشته باشید، باید نقش فعالی را در ساخت این گروه داشته باشید. باید همانند یک رهبر رفتار کنید، شروع کنندهٔ بحث‌ها و مکالمه‌ها باشید، به افراد پاسخ دهید و اسپم‌ها و مطالب نامناسب را حذف کنید. باید برای گروه خود قوانینی را بسازید.

حالا چگونه از گروه‌های فیس بوکی برای ساختن لیست ایمیل مشتریان خود استفاده می‌کنید؟ باید گروه خود را در گروه‌های دیگر تبلیغ کنید. سعی کنید در جواب دادن به سوال‌هایی که به کسب و کار شما مربوط می‌باشد، فعال باشید. با قرار دادن لینک، آن‌ها را به پست‌های وبلاگ خود ارجاع دهید. کم کم افراد به دنبال شما می‌آیند.

۲. وبینارها

دو چیزی که شما را از ارائهٔ وبینارها دور می‌کند هزینه‌ها و فناوری است.

مردم فکر می‌کنند داشتن وبینارها پرهزینه است. فکر می‌کنند این فناوری گران و پیچیده است؛ اما این درست نیست. یکی از راه‌های ارزان و درواقع رایگان استفاده از وبینار، هنگ اوت‌های گوگل است. می‌توانید لینکی را در در صفحهٔ وب سایت خود بگذارید تا کاربران از آن استفاده کنند.

با این حال ایده‌های ارزانی هم وجود دارد. می‌توانید پلاگین‌هایی را با یا بدون آپدیت‌ّهای سالیانه بخرید.

اگر خیلی اهل فناوری نیستید، می‌توانید کسی را استخدام کنید تا این فرآیندها را برای شما انجام دهد. هستند افرادی که تمام فرآیندهای لازم را برای شما انجام می‌دهند و حتی به شما آموزش می‌دهند که چگونه یک وبینار ارائه دهید.

برای وبینارهای خود برنامه ریزی داشته باشید. کاربران را تشویق کنید تا در این وبینارها شرکت کنند. این امکان را فراهم کنید تا وبینارهای ضبط شده را در اختیار کسانی که به دلایلی در آن حضور نداشتند، بدهید.

پس از مدتی باید وبینارهای خود را گسترش دهید. از افراد لیست خود بخواهید وبینارها را در شبکه‌ّهای اجتماعی به اشتراک بگذارند.

۳. پریسکوپ

پریسکوب برنامه‌ای است که به تازگی به دنیای رسانه‌های اجتماعی معرفی شده است. این برنامه در این زمان کم توانسته است نظر کاربران اینترنتی را به خود جلب کند و تحولی در این رسانه‌های اجتماعی ایجاد کند.

پریسکوپ اساساً یک برنامهٔ استریم ویدئو به صورت زنده است. زیبایی قضیه به این است که این برنامه رایگان است و به هیچ ابزار و تجهیزات خاصی برای کار با آن نیازی نیست. فقط کافی است با این برنامه شروع به ضبط ویدئو و پخش آن به صورت آنلاین برای دنبال کنندگان خود کنید.

بهترین بخش آن بازخوردهای زنده و آنی آن است. شما شروع به ضبط ویدئو و پخش آن می‌کنید، خواهید دید که افراد به ویدئوی شما می‌پیوندند و می‌توانند برای شما کامنت نیز بگذارند، شما را لایک کنند و ویدئوی شما را برای دنبال کنندگان خود به اشتراک بگذارند.

خب حالا چگونه از این برنامه برای جذب مشتری استفاده کنیم؟ خب مثل بقیهٔ پلت فرم‌ها باید محتوایی مفید را در اختیار کاربران بگذارید. پس حد و حدود خود را در این پلت فرم مشخص کنید. هیچ ایرادی ندارد همان‌طور که از زندگی شخصی خود می‌گویید از تجارت و کسب و کار هم صحبت کنید. در واقع مردم دوست دارند بیشتر در مورد شما بدانند. پس به آن‌ها نشان دهید شما هم از جنس آن‌ّهایید.

پریسکوپ راه بسیار خوبی برای ایجاد اعتماد بین شما و کاربرانتان است. بعد از این که افراد را به خود جذب کردید باید از آن‌ها بخواهید که به لیست ایمیل شما اضافه شوند.

۴. وبلاگ‌های مهمان

می‌توانید با نوشتن در وبلاگ‌های دیگران نظر کاربران زیادی را به خود جلب کنید. کسی که از وبلاگ دیگری در لیست ایمیل شما قرار می‌گیرد، می‌تواند یک طرفدار ویژه محسوب شود. در واقع او مطلب شما در وبلاگ دیگری خوانده است، کنجکاویش برانگیخته شده است و به سمت وب سایت شما می‌آید تا بیشتر در مورد شما و محصول و سرویسی که ارائه می‌دهید بداند.

در مورد موضوع مطلبی که در وبلاگ‌های دیگران می‌نویسید، دقت کنید.باید موضوعی را انتخاب کنید که به درد مخاطبان وبلاگ میزبان بخورد و با این حال تخصص و اطلاعات خودتان را هم نشان دهد تا آن‌ها را جذب وبلاگ خودتان کنید. باید وقتی کاربران را به سمت وبلاگ خود می‌کشانید، آن‌ها را جذب مطالبتان کنید.

حواستان باشد پست خود را جوری تمام کنید که مخاطب بداند بعد آن باید چکار کند و به کجا برود. شاید نتوانید لینکی در وبلاگ دیگران بگذارید، ولی می‌توانید دربارهٔ خودتان بنویسید. پس اگر آن‌ها را جذب کنید، می‌توانند شما را پیدا کنند.

حالا از اینجا به بعد است که می‌توانید از آن‌ها بخواهید در لیست مخاطبان ایمیل شما قرار بگیرند. پس CTA های واضح و مناسبی هم داشته باشید.

چرا باید روی تبلیغات کلیکی سرمایه‌گذاری کرد؟

علم و دانش بازاریابی در سال‌های اخیر و با رشد فناوری‌های آنلاین گرایش زیادی به سمت inbound marketing پیدا کرده است. بازاریابی دیگر به مفهوم گذشته خود که همان فرستادن پیام برای مشتری به امید اینکه این پیام به دست مخاطب درست برسد نیست و تغییر کرده است. این گرایش به سمتی است که بازاریابی مفهوم جدیدی از خدمات را ارائه کرده است. این خدمات به معنی حضور به‌موقع در مقابل مشتری با اطلاعات کافی و درزمانی که مشتری به دنبال محصول یا خدمت خاصی است معنی می‌شود. به زبان ساده‌تر، زمانی در مقابل مشتری حاضر شوید که او نیاز به استفاده از خدمات دارد.

بازاریابی بر اساس موتورهای جستجو و کلمات کلیدی یکی از این روش‌هاست که از مدت‌ها قبل مورد توجه بوده. اینکه شما باید محتوایی داشته باشید که به صورت بهینه شده از طریق موتورهای جستجو در اختیار مشتری قرار بگیرد یک اصل است؛ اما در مورد تبلیغات کلیکی یا همان PPC چه؟ این نوع از تبلیغات مزایای بسیاری زیادی دارند که می‌توانید با استفاده درست از آن‌ها بازدیدکننده یا متقاضی را آنجایی که به اطلاعات نیاز دارد پیدا،‌ جذب و به مشتری تبدیل کنید

PPC

به همین دلیل می‌خواهیم به ۴ دلیلی که شما باید روی تبلیغات PPC سرمایه‌گذاری کنید بپردازیم:

کمک‌کننده‌ای برای کمپین‌های SEO

یکی از دغدغه‌های همیشگی مدیران سایت‌ها بحث بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو یا SEO است. ابزاری که باید برای سایت را برای استفاده درست از آن آماده کرد و فرآیندی که بلند مدت بوده و ماه‌ها و شاید سال‌ها برای رسیدن به نتیجه دلخواه باید برای آن تلاش کرد. خوشبختانه این موضوع در مورد PPC صدق نمی‌کند. اگر شما تازه در مورد SEO فعالیت خود را شروع کرده‌اید و هنوز نتیجه دلخواه را کسب نکرده‌اید، می‌توانید با استفاده از PPC در صفحه‌هایی که نتیجه مورد نظرتان است ظاهر شوید و ترافیک مورد نظر را از طریق کلیک روی این بنرها به دست آورید. PPC بر اساس کلمات کلیدی که شما مد نظرتان است کار می‌کند. شما تعیین می‌کنید وقتی جستجو کننده‌ای کلمه کلیدی مورد نظر شما را جستجو کرد و به صفحه سایتی رسید که نتیجه مورد نظرش در آنجاست، تبلیغ شما هم نمایش داده شود؛ بنابراین خیلی هدفمند به مشتری خود رسیده‌اید. هر چه مشتری شما هدفمندتر به سایت یا صفحه فرود مورد نظر شما برسد احتمال اینکه نرخ تبدیل بالاتری پیدا کنید بیشتر است.

جای برندتان خالی نماند

اگر کمی به گزینه بالا توجه کنید،‌ رقیبان کسب‌وکار شما هم با استفاده از همین استراتژی می‌توانند در همان صفحه‌ای ظاهر شوند که شما هم آنجا هستید. حتی اگر کمی بدبینانه هم نگاه کنیم، تبلیغ رقیبتان می‌تواند بالای تبلیغ شما به نمایش درآید؛ بنابراین اگر از تبلیغات PPC استفاده نکنید و مشتری را جایی که باید ملاقات نکنید مطمئن باشید رقیبتان چنین کاری می‌کند و برند شما جایی که باید باشد غیبت خواهد داشت.

گزینه‌های هدف‌گیری بیشتری دارید

یک کمپین PPC زمانی فعال خواهد شد که شما مشخص برای چه گروهی از مشتریان باید تبلیغ شما به نمایش درآید. طبیعتاً زمانی که این کار را می‌کنید تلاش دارید تا گروه مناسب و درستی از مخاطبین را هدف‌گیری کنید تا نتیجه بهتری هم بگیرید. این هدف‌گیری با مشخص شدن کلمات کلیدی صورت می‌گیرد. همچنین از گزینه‌های دیگری هم که با آن روبرو هستید،‌ کلمات کلیدی منفی یا کلمات کلیدی که نمی‌خواهید با جستجو شدن آن‌ها تبلیغ شما به نمایش درآید، محل جغرافیایی، زبان و حتی دستگاه نمایش دهنده است. همه این موارد می‌توانند به شما کمک کنند تا مشتری خودتان را از میان انبوه افرادی که در اینترنت می‌گردند را پیدا کنید.

قابلیت اندازه‌گیری

برخلاف کانال‌های دیگر بازاریابی، کمپین‌های PPC قابل اندازه‌گیری بوده و می‌توانید نتایج حاصل از آن را به صورت ملموس بسنجید. موتورهای جستجو نتایج جستجوی کلمات کلیدی مورد نظر شما را ارائه می‌کنند و شما می‌توانید بفهمید با استفاده از کدام کلمات کلیدی بیشتر دیده شده‌اید یا برعکس؛ تعداد کلیک‌ها، نرخ تبدیل و فعالیت‌های دیگر مشتری که از طریق بنر تبلیغاتی شما صورت گرفته هم کاملاً قابل بررسی و مشاهده است. برای اینکه کمپین PPC و به طور کلی کمپین بازاریابی موفقی داشته باشید باید از ابزارهای سنجش به خوبی و درستی استفاده کنید. پس اطلاعاتی که روزانه از طریق این ابزارها تولید می‌شود را جمع‌آوری کرده و به درستی آن‌ها را تحلیل کنید.

سرمایه‌گذاری روی کمپین‌های PPC این روزها به یک باید تبدیل شده. بایدی که غفلت از آن نه تنها فضا را برای رقیبانتان بازتر می‌کند بلکه ممکن است حتی به حذف شما از جایی که هستید منجر شود.

اهداف استراتژيك در تجارت الكترونيك

 

به كارگيري و استقرار موفقيت‌آميز تجارت الكترونيك به وجود يك برنامه و استراتژي مدون و مشخص نيازمند است. بدون وجود استراتژي مناسب تجارت الكترونيك ممكن است كليه تلاشهاي شركت در راستاي استقرار تجارت الكترونيك با شكست مواجه شده و ضمن اتلاف منابع مالي، انساني و زماني حتي بقاي سازمان نيز با تهديد روبه‌رو شود. گام اوليه و اساسي تدوين استراتژي بدون شك تدوين و طراحي اهداف استراتژيك تجارت الكترونيك در چارچوب سلسله مراتب اهداف يعني چشم انداز، رسالت و اهداف بلندمدت و كوتاه‌مدت سازماني است. در اين مقاله برمبناي فرايند برنامه ريزي استراتژيك، اهداف استراتژيك اين فرايند در چارچوب چشم‌اندازها، رسالت و اهداف براي فعاليت در محيط الكترونيك تشريح مي شود.

مقدمه
موج تجارت الكترونيك تقريبا همه شركتها را در تمامي اقتصادها تحت تاثير قرار داده است و اين شركتها ناگزير از ورود به عرصه تجارت الكترونيك هستند. گام اوليه و اساسي تدوين استراتژي بدون شك تدوين وطراحي اهداف استراتژيك تجارت الكترونيك است. اهداف استراتژيك تجارت الكترونيك همانند يك چراغ راهنما، تمامي تلاشها و اقدامات را در راه استقرار مناسب تجارت الكترونيك و كسب مزيت رقابتي در عرصه دنياي الكترونيك را تسهيل مي كند. با عنايت به اهميت وجود اهداف استراتژيك تجارت الكترونيك در اين مقاله به چگونگي تدوين اين اهداف پرداخته مي شود.

چشم انداز تجارت الكترونيك
يكي از مهمترين وظايف مديران عالي سازمان و متصديان تدوين استراتژي تجارت الكترونيك، تعيين چشم‌انداز تجارت الكترونيك سازمان است. چشم اندازهاي برتر و عالي تجارت الكترونيك چيزي فراتر از اهداف تجاري و يا درآمدي را منعكس مي كنند. چشم اندازهاي قوي و مناسب كاركنان را هماهنگ كرده و سرمايه گذاران را به سرمايه گذاري بيشتر در سازمان تشويق مي‌كند. وجود چشم انداز قوي، كارا و مناسب علائمي را به بازار مي فرستد كه نشان‌دهنده توانايي سازمان جهت كسب رهبري بازار و تسلط بر بازار است (RAYPORT & JAWORSKI, 2002, PP 15-16). ميلر (1996,PP 40-42) در تعريف چشم‌انداز بيان مي دارد كه چشم انداز مقصد نهايي است كه جامع، گسترده و آينده نگر است. چشم انداز آرزوهاي آينده سازمان را نشان مي دهد و ابزارهاي رسيدن به آن را مشخص مي كند. به عبارت ديگر چشم انداز وضعيت ممكن و مطلوب آينده سازمان است. سازمان با تدوين چشم‌انداز تجارت الكترونيك وضعيت موردنظر و مطلوبي را كه قصد دارد در آينده به آن برسد را مشخص مي كند و جايگاه خود را در بازار الكترونيك روشن مي سازد. نقش چشم انداز را در تعيين وضعيت مطلوب آينده سازمان را مي توان درقالب شكل (1) مشاهده كرد.

 

همانگونه كه در شكل (1) مشاهده مي‌شود در زمان فعلي (وضعيت موجود) كه وضعيت سازمان را در مقطع زماني (TO) نشان مي دهد سازمان موقعيت مشخصي در بازار الكترونيك دارد. ممكن است درحال حاضر سازمان فقط يك وب سايت داشته باشد و هيچگونه فروش اينترنتي نداشته باشد و جزء پيروان و رقباي كم اهميت بازار الكترونيك تلقي شود. سازمان با تدوين استراتژي مناسب تجارت الكترونيك تلاش مي كند كه به وضعيت مطلوب در زمان موردنظر (TN) دست يابد.
استراتژي تجارت الكترونيك به عنوان يك وسيله و ابزار در راستاي تحقق اهداف استراتژيك تجارت الكترونيك و ازجمله تحقق چشم انداز تجارت الكترونيك عمل مي كند. وضعيت مطلوب نشان دهنده آرزوها و خواسته هاي سازمان درمورد چگونگي موقعيت آينده خود در بازار الكترونيك است كه ازطريق اجراي استراتژي تجارت الكترونيك تحقق مي يابد. براي مثال شركت سيسكو چشم انداز خود را بدين صورت تدوين نموده است: تغيير روشي كه كار مي‌كنيم، زندگي مي كنيم بازي مي كنيم و ياد مي گيريم.

رسالت تجارت الكترونيك
رسالت سازمان كه از آن به عنوان مأموريت و بيانيه رسالتي ياد مي شود بيان مي كند كه سازمان چه چيزي را براي جامعه توليد مي‌كند. رسالت سازماني اهداف بنيادي منحصر به فرد سازمان را تعيين و سازمان را از ساير سازمانها متمايز و جهت‌گيري سازمان را مشخص مي كند (MOHAMMED.2002,P34). رسالت سازمان هدف سازمان و يا دليل وجودي آن را بيان مي كند (WHEELEN & HUBGER, 2000, P6). رسالت سازمان ضمن اينكه چشم انداز سازمان را عيني و ملموس مي كند اعتقادات و جهت گيريهايي را كه مديران دورانديش سازمان درنظر دارند مشخص مي كند (MILLER, 1996, P44-45). رسالت سازماني تجارت الكترونيك بايد چهار عنصر زير را دربرگيرد:
1 – تعهد سازماني به ذي‌نفعان در بازار الكترونيك
سازمان بايد انتظارات دي‌نفعان متعدد از قبيل كاركنان، مديريت و سرمايه گذاران را از تجارت الكترونيك مشخص كرده و خود را ملزم به تحقق آن بدانند. براي مثال سازمان بايد امنيت شغلي كاركنان، بهبود ارزيابي عملكرد و تامين نرخ بازده موردانتظار را به عنوان انتظارات ذي‌نفعان در بازار الكترونيك لحاظ كند.
2 – حوزه كسب و كار
سازمان در رسالت تجارت الكترونيك خود بايد محدوده و قلمرو فعاليت خود را در بازار الكترونيك مشخص كند. آيا سازمان قصد دارد در حوزه B2C فعاليت كند يا B2B و يا هر دو؟ اگر شركت در چندين كسب و كار شركت كند تاچه حد قصد دارد هريك از كسب و كارهاي خود را به صورت الكترونيك تبديل كند؟ آيا شركت قصد دارد فقط خدمات پس از فروش و مديريت ارتباطات با مشتري را تامين كند يا اينكه درصدد است مبادلات و حمل‌ونقل ديجيتال و اينترنتي را نيز پيگيري كند؟

 

3 – منابع مزيت رقابتي تجارت الكترونيك
سازمان بايد منابع و مهارتهايي را كه سبب ايجاد مزيت رقابتي در بازار الكترونيك مي شوند را مشخص كند. اگر سازمان از منابع مالي كافي براي تامين هزينه هاي استقرار و نگهداري تجارت الكترونيك برخوردار باشد، كاركنان آشنا با مفاهيم و اصول تجارت الكترونيك داشته باشد، ازمارك قوي، معروف و معتبر برخوردار باشد و محصولات آن قابليت تبديل ديجيتال داشته باشند و از قابليت ديجيتال بالايي برخوردار باشند، سازمان مي تواند در بازار الكترونيك به مزيت رقابتي دست يابد. نكته مهم اين است كه بازار الكترونيك و اينترنتي به خودي خود و في‌نفسه مزيت رقابتي تلقي نمي شوند.
4 – تصوير آينده سازمان به بازار الكترونيك
در رسالت تجارت الكترونيك سازمان، بايد تغييرات محيط قانوني، رقابتي، اقتصادي و فناوري موردتوجه قرار گيرد. محيط فناوري به دليل اهميت حياتي آن و تدارك زيرساختارهاي بازار الكترونيك ازتوجه و اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
ابل (ABELL, 1993) اهميت تدوين رسالت سازماني را در سه مورد زير معرفي مي كند:
1 – رسالت سازمان منطق روشني از اهداف سازمان براي كاركنان ارائه مي كند.
2 – رسالت سازمان منطق روشني از كسب و كار صنعتي كه سازمان در آن فعاليت مي كند عرضه مي نمايد.
3 – رسالت سازمان استراتژي فعلي كسب و كار سازمان و جهت گيري آينده آن را بيان مي كند.
رسالت تجارت الكترونيك دليل وجودي و فلسفه حيات سازمان را در بازار الكترونيك مشخص مي كند برخلاف چشم انداز تجارت الكترونيك كه حالت آينده‌نگر دارد رسالت حال‌نگر است و به زمان حال توجه دارد.
رسالت سازماني در عرصه بازار الكترونيك سنگ بناي استراتژي تجارت الكترونيك بوده كه در زمان TO (حال حاضر) وجود دارد. سازمان برمبناي رسالت تجارت الكترونيك و با استفاده از استراتژي تجارت الكترونيك درصدد رسيدن به چشم انداز مطلوب تجارت الكترونيك در زمان آينده (TN) است. در اين قسمت سه نمونه از رسالت شركتهاي فعال در تجارت الكترونيك مطرح مي شوند.
رسالت شركت آ،او.ال: ايجاد يك رسانه جهاني كه به اندازه تلفن و تلويزيون براي زندگي مردم حياتي بوده و حتي از آنها نيز ارزشمندتر است.
رسالت شركت اي.بي: ما به مردم كمك مي كنيم تا از هر نقطه از جهان هر چيزي را با هم مبادله كنند. ما به تقويت تجربيات اينترنتي همه افراد (فروشندگان، شركتهاي كوچك، جستجوگران اقلام منحصر به فرد و...) ادامه خواهيم داد.
رسالت شركت مانستر: مانستر خود را متعهد به رهبري بازار ازطريق عرضه فناوري‌هاي نوآورانه جديد و خدمات برتر مي داند كه امكان اعمال كنترل بيشتري را به مشتريان (جويندگان شغل) و شركتها براي فرايند استخدام و كارمنديابي فراهم مي سازد.

اهداف
سازمانهايي كه قصد تدوين استراتژي تجارت الكترونيك دارند بايد پس از تدوين و تعيين چشم انداز و رسالت، اهداف تجارت الكترونيك موردنظر خود را مشخص كنند. اهداف نشان دهنده نتايج نهايي فعاليتهاي برنامه ريزي شده سازمان هستند (HUNGER & WHEELEN, 2000, P6). منظور از تعيين اهداف و هدف گذاري تبديل چشم‌انداز و رسالت سازماني به اهداف عملكردي معين و خاص است (THOMPSONS & STRICKLAND, 2003, P9). اهداف تجارت الكترونيك، مقاصد نهايي فعاليتهاي تجارت الكترونيك بوده و قابل اندازه گيري هستند. صفت مشخصه اهداف تجارت الكترونيك كميت پذيري آنها است به نحوي كه ملموس و عيني باشند.
برخلاف چشم انداز و رسالت تجارت الكترونيك كه حالت كيفي داشته و ازنظر كميت پذيري مبهم هستند، اهداف تجارت الكترونيك را مي توان برحسب معيارهاي مناسب به صورت عدد و رقم تبديل كرد. 
سابان (SABAN,2001) اهداف عمده تجارت الكترونيك را در سه طبقه زير خلاصه مي كند:
1 – بهبود فرايندها: هدف تجارت الكترونيك مي تواند حذف فرايندهاي زايد و يا بهبود فرايندهاي موجود باشد. 3/68 درصد شركتهاي به كارگيرنده تجارت الكترونيك، بهبود فرايندها را به عنوان يكي از اهداف خود قرار داده اند.
2 – مهار هزينه ها: گاهي اوقات هدف تجارت الكترونيك كاهش هزينه و بهبود كارايي است. 1/17 درصد شركتها هزينه‌ها و افزايش كارايي را به عنوان هدف تجارت الكترونيك قرار داده اند.

3 – درآمدزايي: در بعضي موارد هدف از استقرار تجارت الكترونيك افزايش فروش و درآمدزايي است. براي مثال شركت «مي‌بري» در سال 1997 فقط از فروش سالانه اي معادل دو ميليون دلار برخوردار بود اما بعد از به كارگيري اينترنت براي انجام فروش اينترنتي اين رقم در سال 2000 به هفت ميليون دلار رسيد (DENNIS, 2000).
هركدام از اين سه هدف كلي خود از مجموعه اي از اهداف فرعي و جزيي تشكيل شده اند. مجموعه اين اهداف جزيي در جدول (1) نشان داده شده است.
سازمانها در تكنولوژي اطلاعات و سيستمهاي اطلاعاتي سرمايه گذاري مي كنند تا اهداف متفاوت مديريت را برآورده سازند. اهداف مديريتي از سرمايه گذاري در تكنولوژي اطلاعات و تجارت الكترونيك را مي توان در سه دسته زير بيان كرد (WEILL, 1995):
1 – اهداف مبادله اي: در اين حالت سرمايه‌گذاريها درصدد خودكار كردن رخدادهاي مالي مثل حقوق و دستمزد، حسابهاي دريافتني و سفارش گيري هستند. اين نوع سرمايه‌گذاريها هزينه هاي نيروي كار و مديريت را كاهش داده و كارايي را بالا مي برد.
2 – اهداف استراتژيك: در اين حالت هدف از سرمايه گذاري كسب مزيت رقابتي و افزايش سهم بازار از طريق رشد فروش است. هدف اين سرمايه گذاريها بيشتر گسترش و رشد شركت است تا كارايي.
3 – اهداف اطلاعاتي: در اين وضعيت هدف ايجاد يك زيرساختار اطلاعاتي است تا سازمان را مديريت كند. اين اهداف درصدد انجام وظايف مديريتي مثل كنترل، بودجه‌بندي و برنامه ريزي بوده و ارتباطات، حسابداري و تجزيه وتحليل را توانمند مي‌سازد. دان و دان (DAN&DAN, 2000, PP 134-135) نيز اهداف تجارت الكترونيك را در پنج طبقه زير معرفي مي كند:
1 – رابطه سازي: هدف شركت ممكن است برقراري ارتباطات نزديك‌تر، مستحكم‌تر، پايدارتر و همه جانبه با مشتري باشد. اين كار ازطريق پست الكترونيك امكان‌پذير مي‌شود.
2 – حضور بين المللي: توليدكننده ممكن است با استفاده از تجارت الكترونيك درصدد ورود به بازارهاي جهاني و بازاريابي صادرات باشد.
3 – كاهش هزينه هاي ارتباطي در بلندمدت: شركت ممكن است درصدد كاهش هزينه هاي انجام فعاليتهايي مثل تبليغات و ترفيع باشد زيرا تبليغات اينترنتي هزينه هاي كمتري نسبت به تبليغات سنتي و كاغذي دارد.
4 – ارائه خدمات به يك جامعه يا گروه خاص: شركت ممكن است ازطريق تجارت الكترونيك درصدد توجه به يك بخش خاص بازار باشد و بر آن قسمت تمركز كند.
5 – دسترسي به بازارهاي جديد: يكي از اهداف شركتها از به كارگيري تجارت الكترونيك دسترسي به بازارهاي جهاني به عنوان بخشي از فرصتهايي است كه اينترنت ارائه مي كند.
يكي از دلايل افت و ناكامي شركتهاي دات كام در طي سالهاي 2000 و 2001 نبود شاخص واضحي از سودآوري تجارت الكترونيك است (BIDGOLI, 2002, P43) به همين دليل حاصل نهايي تجارت الكترونيك بايد به عنوان سود خود را نشان دهد. باتوجه به اين مطلب در تعيين اهداف تجارت الكترونيك مي توان از معادله سود استفاده كرد. براساس معادله سود، سود شركتها از كم كردن هزينه ها از درآمد حاصل مي شود. تجارت الكترونيك بايد سودآوري خود را نشان دهد و بدين منظور مي توان دو هدف كلي براي تجارت الكترونيكي شناسايي نمود:
1 – اهداف كاهش هزينه ها: تجارت الكترونيك قابليت كاهش هزينه هاي عملياتي و غيرعملياتي (اداري و پشتيباني) را دارد. تجارت الكترونيك به دليل افزايش سرعت، دقت و بهبود ارتباطات بين بخشهاي داخلي و خارجي هزينه‌هاي عملياتي را كاهش مي دهد. ازطريق تجارت الكترونيك مديريت زنجيره عرضه به‌هنگام و كارا مي شود و شركت قادر خواهدبود دروندادهاي لازم را براي توليد محصولات با قيمت كمتر و كيفيت بهتر تهيه كند. شركت مي‌تواند با دسترسي به عرضه كنندگان متعدد پايين ترين قيمت و بالاترين و بهترين شرايط را براي خريد مواد و قطعات پيدا كند. تجارت الكترونيك قادر به كاهش هزينه هاي غيرعملياتي سازمان را نيز هست، چرا كه شركت مي‌تواند با مراجعه به انواع بانكها و موسسات مالي و اعتباري وجوهات مالي لازم را با كمترين نرخ و بهترين شرايط بيابد. شركتها همچنين مي توانند نيروي انساني موردنياز خود را با بهترين قابليت و آمادگي پيدا كرده و به كار گيرند. يكي از مهمترين كاربردهاي تجارت الكترونيك كه سبب كاهش هزينه هاي عملياتي مي شود تامين منابع از خارج است. تجارت الكترونيك با حذف كاغذ و فرمهاي كاغذي صرفه جوييهاي عظيمي حاصل مي كند. تجارت الكترونيك با خودكار كرد برخي فرايندها سبب كاهش هزينه هاي نيروي انساني مي شود. تجارت الكترونيك همچنين باعث كاهش هزينه هاي بازاريابي و تبليغات مي شود.
2 – اهداف افزايش درآمد: تجارت الكترونيك محدوديتهاي ورود به صنعت را پايين مي آورد و امكان كسب بازارهاي جديد و دستيابي به مشتريان جديد و حتي مشتريان رقبا را نيز فراهم مي كند. با استفاده از تجارت الكترونيك امكان بازاريابي صادراتي و صادركردن محصولات براي شركتها ساده‌تر مي شود. تجارت الكترونيك باتوجه به مؤلفه مشتريان به چهار طريق درآمد شركت را بالا مي برد:
1 – افزايش تعداد دفعات خريد مشتريان.
2 – جذب مشتريان رقبا و خصوصا رقبايي كه از تجارت الكترونيك استفاده نمي كنند.
3 – دستيابي به مشتريان جديد.
4 – مطالبه قيمتهاي بالاتر از طريق متمايز ساختن و سفارشي كردن محصولات موردنظر مشتريان.
مغازه‌هاي اينترنتي هفت روز هفته و 24 ساعته شبانه روز باز بوده و امكان خريد از آنها درهر لحظه از زمان وجود دارد اين نكته كه در تجارت الكترونيك به قانون 7/24 مشهور است سبب افزايش خريد مشتريان و افزايش درآمد شركت مي شود.

نتيجه گيري
يكي از مهمترين مراحل در فرايند برنامه ريزي استراتژيك تجارت الكترونيك تعيين اهداف استراتژيك است. سازمان هدف، گيج و بي هدف به سوي پاياني نامعلوم گام برمي دارد. نمي توان فرد يا سازماني را متصور شد كه بدون داشتن هدفهايي روشن به موفقيتهايي دست يافته باشد. با ورود ابزارهاي الكترونيك به عرصه تجارت سازمانها بايد نتايج موردانتظار خود را از فعاليتهاي الكترونيك در چارچوب چشم اندازها، رسالت و اهداف تعيين كرده تا موفقيت و بقاي سازمان تضمين شود. نكته مهم در برنامه ريزي راهبردي تجارت الكترونيك، استقرار براساس نياز است. به عبارت ديگر استقرار تجارت الكترونيك نبايد صرفا به عنوان يك مد در بين سازمانها معرفي شود. استقرار تجارت الكترونيك نيازمند سنجش زيرساختهاي نرم و سخت سازمان، تعيين اهداف راهبردي، تدوين و انتخاب راهبردها و درنهايت اجرا و كنترل نتايج است.